Historia miejscowości Demänová i Bodice

Demänová historycznie należy do pierwszych wsi liptowskich a najwcześniejsze wzmianki pochodzą już z roku 1269, kiedy władca Štefan V. darował ziemie Poznanovi. W roku 1280 król Ladislav IV. potwierdził posiadanie ziemi przez Poznana i jego syn Damiána, od którego pochodzi nazwa wsi. W przysiółku wsi znaleziono osiedle kultury łużyckiej z wczesnej epoki brązu. W pobliskiej Dolinie Demänovskej w 17. i 18. wieku wydobywano rudy żelaza a później wypalano wapno. Mieszkańcy zajmowali się również innymi rzemiosłami, zwłaszcza garbarstwem i wyrobem płótna. Sąsiednia wieś Bodice wspomniana jest już w roku 1314, z jej właścicieli najsławniejsza była rodzina Bodických. Dominantą wsi jest gotycki rzymskokatolicki kościół św. Ladislava pochodzący z lat 1360 - 1380. Przed kościołem znajdują się najstarsze w Liptowie chronione lipy. W pobliżu wsi znajduje się chroniony areał Bodický staw, który przedstawia typowy krajobraz na rzecznej niwie z drzewami i zieloną roślinnością oraz siedzibami ptactwa.

Sławne osobowości:
Igor Rumanský (1946-2006) - artysta malarz,
Zoltán Palugyay (1898-1935) - artysta malarz,
Ján Gregorec (1914-1982) - nauczyciel akademicki, współautor Historii literatury słowackiej.

Przyjmuje się, że Demänovská Jaskinia Lodowa znana jest od niepamięci. Pierwsza wzmianka o otworach w jaskiniach w Doline Demänovskej znajduje się w dokumencie Kapituły Ostrzyhomskiej z roku 1299. Nie można jednak odnosić jej do konkretnej jaskini. Pierwsza pisemna wzmianka o Demänovskej Jaskini Lodowej dotyczy opisu jaskini niedaleko Liptowskiego Mikulasza z roku 1672 autorstwa J. P. Haina, który interesował się kośćmi niedźwiedzi jaskiniowych uważając, że są to kości smoków.

Kolejne wzmianki o Demänovskej Jaskini Lodowej związane są z G. Buchholtzem mł., który w roku 1719 zbadał jej wnętrze. Jego opis wraz ze szkicem jaskini posłał M. Belowi, który dane te opublikował w roku 1723.

W roku 1751 jaskinię obejrzeli członkowie komisji cesarskiej, którzy badali Tatry i okoliczne pogórza. Wiele napisów na ścianach oraz zachowana bogata literatura świadczą o wielkim zainteresowaniu jaskinią przez ówczesne kręgi naukowe oraz szerokie publikum. Na ścianach znajdują się również podpisy znaczących osobowości historii Słowacji (M. M. Hodža, S. Chalupka, G. Fejérpataky-Belopotocký i inni.).

Demänovską Jaskinię Wolności odkrył A. Král z pomocą A. Mišuru i innych badaczy podczas najbardziej dolnego suchego ponoru Demänovky w roku 1921. W roku 1922 powstała Komisja do spraw publikacji Demänovskich jaskiń, która zaczęła prace w celu ich udostępnienia. W roku 1923 zainstalowano elektryczne oświetlenie, istniejące do dzisiaj. Część jaskini od Mramorového riečiska przez Veľký dóm aż po Zlaté jazierko udostępniono w roku 1924.

W roku 1925 powstało Towarzystwo Jaskiń Demänovských, które kontynuowało pracę Komisji. Wyprawa prowadzona przez A. Krála odkryła w roku 1926 Jánošíkov dóm, Panenskú chodbu, Chodbu utrpenia a Červenú galériu. V. Benický i A. Lutonský odkryli w roku 1927 Čarovnú chodbu i Fialový dóm, w roku 1929 Svantovítove siene, o rok później Zázračné siene. W roku 1928 wykopano nowe wejście do jaskini w dolince Točište, które jest udostępnione od roku 1930. W roku 1931 zainstalowano definitywne oświetlenie elektryczne a udostępniona trasa przedłużyła się do Ružovej siene oraz o odgałęzienie do Hviezdoslavovho dómu. W tym samym roku J. Zelinka odkrył Medvediu chodbu i zauważył jej połączenie z powierzchnią. W roku 1933 z Medvedej chodby przekopano nowe wyjście z jaskini, które zmieniło trasę zwiedzania. Górne części od Hviezdoslavovho dómu udostępniono w latach 1931 - 1933. W latach 1948 - 1955 jaskinie Doliny Demänovskej badał i kompleksowo mierzył A. Droppa. W roku 1951 pod jego kierownictwem połączono Demänovską Jaskinię Wolności z Pustą Jaskinią, w roku 1983 speleonurkowie V. Žikeš i Ľ. Kokavec połączyli ją z jaskinią Vyvieranie. Po nieudanych próbach w latach 1952, 1968, 1974 i 1983 na przełomie lat 1986 i 1987 osiągnięto jej naturalne połączenie wraz z Demänovskou Jaskinią Pokoju.

Speleolodzy z okręgowej grupy SSS Dolina Demänovská w roku 1989 osiągnęli połączenie jaskini z Jaskinią pod Útesom i Údolnou Jaskinią a w roku 1992 z Jaskinią trosiek.